جهت اطلاعات بیشتر به وبسایت به آدرس http://www.imaginginformatics.ir مراجعه نمایید.
اين حالت عمدتاً بيمارى افراد مسن و به‌شدت مرگبار است. امبولوس‌هاى شريانى مزانتريک مسئول ۳۰% موارد هستند؛ منشاء اين امبولوس بيشتر ترومبوس ديواره‌اى در بطن چپ انفارکته يا لخته در دهليز چپ دچار فيبريلاسيون در بيماران دچار تنگى ميترال است. ترومبوز سرخرگ مزانتريک (۲۵% موارد) نتيجهٔ نهائى تنگى آترواسکلروتيک است، و اين بيماران اغلب سابقه‌اى از آنژين روده‌اى را بيش از وقوع ترومبوز حاد ذکر مى‌کنند. انسداد سرخرگ‌هاى مزانتريک کوچکتر اغلب با بيمارى‌هاى بافت همبند يا ديگر بيمارى‌هاى سيستميک همراه هستند.
ترومبوز سياهرگ‌هاى مزانتريک با پرفشارى وريد باب، سپسيس شکمي، شرايط افزايش انعقاد‌پذيري، يا تروما همراه است يا ممکن است با هيچ بيمارى زمينه‌اى همراه نباشند. بعضى از انسدادهاى سياهرگى به‌صورت محيطى اتفاق مى‌افتند و به آرامى پيشرفت مى‌کنند و باعث انفارکتوس قطعه‌اى مى‌شوند که شبيه به انسداد توأم با استرانگولاسيون است. ديگر بيماران ايسکمى حاد، شديد و سريعاً پيشرونده دارند.
قطع کامل اکسيژن‌رسانى به روده سبب ايجاد نکروز، ابتدا در نوک پرزها مى‌شود. ظرف ۳ ساعت پس از شروع ايسکمى ريزش مخاط شروع مى‌شود، و زخم و خونريزى به‌زودى وسعت مى‌يابند. انفارکتوس تمام ضخامت ديوارهٔ روده ظرف ۶ ساعت پس از شروع ايسکمى کامل رخ مى‌دهد؛ در ايسکمى ناقص، رسيدن به اين مرحله ممکن است به چند روز زمان نياز داشته باشد. خونريزى به‌درون مجرا، تجمع مايع شکمى خوني، سوراخ‌شدگي، و مرگ ناشى از سپسيس، نتايج نهائى انفارکتوس هستند. سپسيس و نارسائى سيستمى چندارگانى ممکن است حتى در غياب نکروز تمام ديواره و سوراخ‌شدگى رخ دهند؛
| |||||
پیش آگهی: انسداد حاد عروق مزانتريک اغلب مرگبار است، چراکه تشخيص و درمان به تأخير مى‌افتد، انفارکت وسيع است و بازسازى سرخرگ دشوار مى‌باشد. در تعداد کمى از بيماران، دورهٔ ايسکمى حاد بدون آنکه تشخيص داده شود، مى‌گذرد و فرآيند ايسکميک، خودبه‌خود و با تشکيل تنگى فروکش مى‌کند. در اين حالت پيش‌آگهى عالى است. | |||||
| |||||
نشانه ها و علائم: ثابت‌ترين نشانه درد شکمى شديد و بدون اختصاص مکانى مشخص است که اغلب به مخدرها پاسخ نمى‌دهد. در مراحل ابتدائى يافته‌هاى شکمى بسيار کم هستند؛ در واقع، درد نامناسب با يافته‌هاى عينى ويژگى عمدهٔ انسداد عروقى مزانتريک است. ايسکمى همچنين مى‌تواند با دردى با شدت به مراتب کمتر رخ دهد، و ممن است بيمارى جدى تنها زمانى تشخيص داده شود که سميت (توکسيسيته) ثانويه ايجاد گردد. در مراحل ديرتر سير بيماري، اتساع شکم و حساسيت به لمس رخ مى‌دهند. نهايتاً شوک و پريتونيت ژنراليزه ايجاد مى‌شوند، ولى تا آن زمان، فرصت براى بازيافت از دست رفته است. یافته های آزمایشگاهی: لوکوسيتوز شديد وجود دارد. آميلاز سرم تقريباً در نيمى از بيماران بالا مى‌رود، و کراتين‌کيناز (ايزوآنزيم BB) با انفارکتوس روده در ارتباط است. کمبود جدى قليا ممکن است مشاهده شود. بالارفتن سطح فسفات غيرآلى در سرم و مايع صفاقى علامت ايسکمى غيرقابل برگشت است.
پروتکل سی تی اسکن شکم ولگن جهت بررسی ایسکمی حاد عروق مزانتریک: ۱-معمولا سی تی اسکن شکم و لگن در ایسکمی مزانتر بصورت اورژانسی درخواست داده می شود. ۲-ماده حاجب خوراکی مثبت معمولا استفاده نمی شود.در عوض از آب بعنوان کنتراست خوراکی جهت رویت دیواره روده ها استفاده می شود. ۳-کنتراست وریدی به میزان ۱۰۰ سی سی (سته به وزن بیمار)بوسیله انژکتور و با سرعت ۳cc بر ثانیه در ۲ فاز شریانی ۳۰ ثانیه و وریدی ۶۰ ثانیه تهیه می شود. ۴-بازسازی کرونال و ساژیتال با ضخامت مقاطع ۳ میلی متر بسیار کمک کننده می باشد. | |||||
|
Contrast Issues in CT
Oral contrast is determined by age as of the amount needed per patient:
| 0-6 months | 40-60cc |
| 6-18 months | 120-160cc |
| 18mos-3 years | 160-240cc |
| 3 years-12 years | 240-360cc |
| 12 years and above | 480cc + |
Omnipaque 350 for Pediatric Patients.
12ml (.04ml) of Omnipaque added to a 10 oz bottle of Apple Juice, kept in the Ped' s radiology area. When mixed with juice it has a very good taste and patients will drink without a problem. To mix with any liquid, mix .04ml of Omnipaque Contrast X the amount of liquid you are preparing. I.E. 500 ml Sterile Water for Irrigation, you would use .04 ml X 500 ml = 20 ml of Omnipaque Contrast.
Abdominal and pelvic CT contrast should be started at least 2-3 hours prior to the patient in the procedure area. Just prior to the scan an additional amount approx. 30-45 cc should be given. Sometimes water may be used as a contrast agent as well. On infants and toddlers who do not tolerate the oral contrast, a N-G tube should be placed and the contrast administered via that tube. The tube can be removed, unless patient is being sedated for a Bone scan and a CT scan, leave N-G tube in place for administration of the oral contrast while patient is being scanned in Nuc Med. prior to being taken to Body CT.
Suggested Feeding Tube Sizes:
| Newborn-2 years | 5Fr. Feeding tube |
| 2-6 years | 8 Fr. Feeding tube |
IV Contrast is used as well as oral contrast for patients having a CT Scan. Visapaque 320 is used in patients in Pediatric Body Ct. The dose is based on the patients weight: 1cc per Lb of Body Weight or 2cc per Kg of Body Weight
تخت بيمار
تختي كه بيمار روي آن قرار مي‌گيرد داراي يك موتور محركه بوده كه قرارگيري دقيق ناحية مورد بررسي را در شكاف كوليماتور و همچنين حركت خودكار تخت در فواصل بين مقاطع را ميسر مي‌كند.
وظيفة عمدة تخت، حركت دادن بيمار در زمان اسكن است. چهار جهت حركت تخت شامل حركت به سمت گانتري و در جهت دور شدن از گانتري و بالا و پايين شدن تخت است. ارتفاع تخت قبل از شروع اسكن تعيين مي‌شود و در زمان اسكن تخت بالا و پايين نمي‌رود. كاربر بايد ارتفاع تخت را به گونه‌اي تنظيم نمايد كه ناحية مورد نظرش در مركز دايرة گانتري قرار بگيرد تا تصوير به‌دست آمده نيز به‌طور كامل حاصل شود. بد نيست به اين موضوع اشاره كنيم كه اصولاً در دستگاههاي سي‌تي‌اسكن امروزي تهيه سه نوع اسكن امكان‌پذير است: 1- توپوگرام و يا راديوگرافي ديژيتال 2- تهيه مقاطع آگزيال3- اسكن مارپيچي. در تهيه توپوگرام ، گانتري دوران نمي‌كند و مجموعة تيوب و آشكارساز به‌طور ثابت در زاويه‌اي كه كاربر تعيين كرده است، مي‌ايستد و تنها تخت است كه در تمام مدت اشعه‌دهي حركت مي‌كند. در اين نوع اسكن، تصوير به‌دست آمده مانند تصاوير راديولوژي است. چون بدن بيمار تنها از يك جهت مشاهده مي‌شود. تصاوير توپوگرام چندان جنبة تشخيصي ندارند و تنها به كاربركمك مي‌كنند كه به سيستم، محل مورد نظري كه بايد توموگرافي شود، اعلام نمايد. در تصويربرداري آگزيال و يا مقطع به مقطع تخت حركتي ندارد و گانتري به‌دور ناحية مورد نظر يك دوران كامل نموده و از آن ناحيه يك تصوير توليد مي‌كند. با توجه به اينكه هدف از توموگرافي دريافت تصاوير از برشهاي مختلف در نقاط مختلف بدن است، دستگاه سي‌تي‌اسكن به‌گونه‌اي طراحي شده است كه پس از انجام يك اسكن آگزيال، تخت به‌طور اتوماتيك حركت كرده، ناحية بعدي را در مسير اشعه قرار مي‌دهد. تخت در اين ناحيه متوقف مي‌ماند تا گانتري يك دور كامل دوران كرده و تصوير را برداشت كند و سپس مجدداً تخت ناحية ديگري را در مسير اشعه قرار مي‌دهد. اين فرآيند تا جايي كه كاربر بخواهد مي‌تواند ادامه يابد. فاصلة بين شروع يك مقطع تا شروع مقطع را فاصله مقاطع مي‌گويند كه توسط اپراتور قابل تنظيم است. در تصويربرداري به‌روش اسپيرال ( اسكن حجمي) هم تخت و هم گانتري به‌طور همزمان در حين اسكن حركت مي‌كنند و تيوب و آشكارساز به‌صورت مارپيچي به‌دور بدن مي‌چرخند سيستم پس از جمع‌آوري اطلاعات، اقدام به بازسازي تصاويري مي‌كند كه ظاهراً شبيه تصاوير آگزيال است. لازم به ذكر است كه اين روش تصويربرداري تنها در دستگاههاي سي‌تي‌اسكن اسپيرال امكان‌پذير است.
حركت افقي تخت معمولاً توسط موتورهاي دقيق صورت مي‌گيرد. سيستم كنترل دستگاه علاوه بر كنترل عملكرد موتور محركة تخت، از وضعيت تخت در تمامي لحظات حركت آن نمونه‌برداري كرده و به پردازشگر اصلي فيدبك مي‌كند تا احتمال هرگونه خطايي را به صفر برساند. محل استقرار تخت در جهت افقي (محور Z) در هر لحظه توسط نمايشگري كه روي گانتري قرار دارد، نمايش داده مي‌شود تا كاربر بتواند با استفاده از كليدهاي مربوط به حركت تخت، بيمار را در ناحية مورد نظرش قرار دهد. حركت عمودي تخت معمولاً به‌صورت هيدروليك است. ميزان مانور تخت در جهت افقي در حدود 2 متر و در جهت عمودي 1 متر است. جنس روية تخت به‌گونه‌اي طراحي شده است كه عاري از فلز است و چندان مزاحمتي در امر تصويربرداري ايجاد نمي‌كند و تا حد ممكن به‌گونه‌اي طراحي شده است كه داراي حداقل ضريب تضعيف (M) فوتوني باشد كه معمولاً از جنس فيبرهاي كربني است.
ژنراتور اشعه ايكس
ژنراتور، ولتاژ مورد نياز تيوب اشعة X را تأمين مي‌كند.همانطور كه قبلا توضيح داديم براي توليد اشعة ايكس در تيوب، سه عامل اصلي لازم است: اول جرياني است كه بايستي در فيلامان (كاتد) برقرار شود تا با داغ شدن آن، الكترونهاي آزاد به‌صورت ابر الكتروني در اطراف فيلامان مستقر شوند. دوم اختلاف پتانسيلي است كه بتواند الكترونها را از اطراف كاتد به سمت آند شتاب دهد و سوم، هدف و يا آند است كه الكترونها پس از شتاب گرفتن به آن برخورد مي‌كنند. در واقع وظيفة ژنراتور فراهم كردن تمامي اين امكانات براي توليد اشعة ايكس است. به اين ترتيب مي‌توان گفت كه ژنراتور وظايف زير را بر عهده دارد:
1. برقرار كردن جريان در فيلامان تيوب
2. برقرار كردن اختلاف پتانسيل با ولتاژ بالا بين آند و كاتد
3. به گردش در آوردن آند
يكي از وظايف ژنراتور فراهم كردن جريان فيلامان و كنترل آن است. هر چه جريان بيشتري در فيلامان برقرار شود، الكترونهاي بيشتري در اطرافش ايجاد مي‌شود و در نتيجه، با اعمال ولتاژ بين آند و كاتد، تعداد الكترون بيشتري در واحد زمان از كاتد به سمت آند حركت مي‌كنند و به عبارت ديگر جريان بيشتري در داخل تيوب برقرار مي‌شود. با توجه به كوچك بودن مقدار جريان برقرار شده در تيوب معمولاً آن را بر حسب ميلي‌آمپر ارزيابي مي‌كنند. در هر لحظه، ژنراتور از جريان فيلامان و مقدار mA فيدبك مي‌گيرد و سعي مي‌كند مقدار mA را روي مقداري كه سيستم دستور داده است، ثابت نگه دارد. اگر به هر دليلي ژنراتور نتواند جريان مناسب و تعيين شده را در تيوب برقرار كند، پيغام خطايي براي پروسسور مركزي ارسال كرده و عمل اسكن در هر مرحله‌اي كه باشد، متوقف مي‌شود. از ديگر وظايف ژنراتور، تهية ولتاژ بالايي است كه بايستي بين آند و كاتد تيوب قرار بگيرد. هرچه اختلاف پتانسيل بين آند و كاتد بيشتر باشد، الكترونها شتاب بيشتري گرفته و طيف اشعة ايكس داراي شدت و انرژي بالاتري خواهد بود. ژنراتور براي ثابت نگه داشتن مقدار ولتاژ، لحظه به لحظه از اختلاف پتانسيل بين دو سر تيوب فيدبك مي‌گيرد. به علت مقدار زياد اين ولتاژ، آنرا بر حسب كيلوولتاژ KV ارزيابي مي‌كنند.
حدود 99 درصد از انرژي الكترونهاي شتابدار به گرما تبديل مي‌شود كه لازم است به نحوي اين گرما به بيرون منتقل شود. علاوه بر آن در تيوبها، آند را توسط يك سيستم روتور-استاتور به دوران در مي‌آورند تا گرما در سطح آند پخش شده و در يك نقطه متمركز نشود. سرعت دوران آند نيز توسط ژنراتور كنترل مي‌شود.
وظيفة كنترل اجزاي مختلف ژنراتور بر عهده يك پردازشگر است. اين پردازشگر نيز خود به پردازشگر اصلي سيستم متصل است و فرمانهاي لازم را دريافت كرده و يا پيغامهاي خطا را براي آن ارسال مي‌كند. در گذشته ژنراتور در دستگاههاي سي‌تي‌اسكن بر اساس برق شهر (50 تا 60 هرتز) كار مي‌كردند و اين باعث مي‌شد كه ابعاد آنها بزرگ بوده و در كابينت‌هاي مجزا قرار بگيرند و ولتاژ مورد نياز براي تيوب از طريق كابلهاي فشار قوي به داخل گانتري و تيوب منتقل مي‌شد. اما امروزه ژنراتورهاي فركانس بالا، داراي ابعاد كوچكتري شده‌اند و داراي بازدهي بهتري هستند. ابعاد كوچك اين ژنراتورها باعث شده است كه بتوان آنها را در داخل گانتري قرار داد. به‌طوري كه در بعضي سيستمها، همزمان با تيوب و آشكارساز، ژنراتور هم دوران مي‌كند.
در دستگاههاي قديمي، بخش كنترل مركزي و كامپيوتر اصلي و قسمت پردازش تصاوير به‌طور جداگانه در كابينت‌هاي مستقل تعبيه مي‌شدند.
ولي امروزه تمامي اين اجزاء در داخل كنسول قرار داده شده است. كامپيوتر شامل يك كامپيوتر معمولي و تجهيزات جانبي آن مي‌باشد. كامپيوتر مانند يك مركز كنترل براي تنظيم حركات تخت و گانتري، توليد اشعه و جمع‌آوري اطلاعات عمل مي‌كند. به‌طور خلاصه مي‌توان گفت كه كنسول كاربر علاوه بر كنترل كل سيستم سي‌تي‌اسكن، وظيفة پردازش اطلاعات وارد شده از سيستم جمع‌آوري داده‌ها و بازسازي تصاوير را بر عهده دارد . علاوه بر آن واسطه‌اي بين سيستم و كاربر است، به‌گونه‌اي كه كاربر تمامي فرامين مورد نظر خود اعم از مشخصات اسكن شامل ميزان mA، KV، سرعت اسكن، ضخامت اشعه و يا ضخامت تصوير، ناحيه‌اي كه تصوير اسكن بايد گرفته شود، نواحي انجام توموگرافي آگزيال و پس از انجام اسكن مشاهدة تصاوير و انجام پردازشهاي بعدي ، تمامي امكانات و اختياراتي است كه سيستم به كاربر مي‌دهد.
قسمت نمايش نيز شامل صفحه نمايش، كليدهاي كنترل كننده كيفيت تصوير و كنترل كننده دستگاه و حافظة دستگاه است.
